De ruimte tussen de regels
Tussen de regels door horen wat er werkelijk gezegd wordt is knap als je bedenkt dat we nu eenmaal niet helderziend zijn. Het is natuurlijk mooi als we het bij het rechte eind hebben, maar we lopen toch ook het risico dat dit niet zo is als we een poging doen. Als je het verkeerd hebt ontstaat er waarschijnlijk frictie. De ander hoort misschien iets als ‘Ik weet wat jij denkt!’ en maakt daar bezwaar tegen. De vraag is dus: Moet je het wel doen?

Afweging
De afweging die ik maak als ik tussen de regels door probeer te lezen, is of het bijdraagt aan het onderling begrip. Niets zeggen en maar hopen dat je het goed begrepen hebt is natuurlijk een optie. Maar als ik niets vraag kan ik alleen maar afgaan op wat er wordt gezegd. Als dit ruimte laat voor interpretatie, is de kans groot dat er verwarring ontstaat. Het lijkt mij dan beter de verduidelijkingsvraag te stellen. Het is een vraag. Ik zeg niet dat ik weet wat de ander bedoelt. Ik vraag: ‘Bedoel je dit ….. met wat je net zei? Ik weet namelijk niet zeker of ik het goed begrepen heb.’

Ruimte bij het spreken
Tussen de regels kunnen lezen is een kunst. Maar wellicht zou het makkelijker zijn als we dit niet teveel aan de vaardigheid van de luisteraar overlaten. Als je ruimte tussen de regels laat als je spreekt, dan loop je ook het risico dat de luisteraar dit naar eigen inzicht invult. Een gesprek kort houden als je weinig tijd hebt is begrijpelijk. Als echter blijkt dat je elkaar daardoor niet begrepen hebt en er verwarring ontstaat, kan dit ook frustratie in de hand werken. Uiteindelijk spreek je om informatie aan elkaar over te dragen, omdat je hiermee iets wilt bereiken. Als dit niet lukt schiet je ook niet op.

Samenwerking
Communicatie vraagt dus samenwerking tussen spreker en luisteraar. Je probeert zo duidelijk mogelijk te zijn in wat je zegt en verifieert of de ander het ook zo heeft begrepen. Als je luistert probeer je tussen de regels door te lezen en je in de ander in te leven. Je probeert ook de bedoeling te begrijpen naast de woorden die je hoort en verifieert of dit klopt. Zo ontstaat de dialoog en de onderlinge verbinding die we in verbindende communicatie proberen te bereiken.

Govert van Ginkel

Dit artikel is geschreven door Govert van Ginkel. Govert is gespecialiseerd in Verbindend Communiceren en is binnen dit vakgebied actief als trainer, spreker, coach en mediator. Meer informatie over Govert vind je hier. Het actuele trainingsaanbod is hier te vinden.